Hypotheekrenteaftrek: hoe zit het nou precies?

De wetten rondom de hypotheekrenteaftrek zijn de laatste 20 jaar vaak gewijzigd. Hierdoor wordt het er voor jou als huisbezitter niet gemakkelijker op om te bepalen hoeveel belastingvoordeel je daadwerkelijk hebt. Berry Achthoven, hypotheekadviseur bij Univé, schijnt zijn licht op dit onderwerp, praat je graag bij over de ontwikkelingen, maar geeft je ook een concrete tip waardoor jij niet afhankelijk bent van de hypotheekrenteaftrek. Waar de hypotheekrenteaftrek in 1993 volgens hem namelijk nog een ‘walhalla’ was, is dat over 10 jaar wel anders. “2031 wordt op dit gebied een chaos.”

Om het aantrekkelijk te maken om een huis te kopen, mag je in Nederland jaarlijks het bedrag dat je aan hypotheekrente betaalt, aftrekken van de belasting. Daardoor betaal je belasting over een lager inkomen, waardoor het bezitten van een huis heel wat betaalbaarder wordt.

Maar wat is er dan allemaal gebeurd rondom die hypotheekrenteaftrek? Eerst maar eens kijken naar de wetswijzigingen in de afgelopen jaren. Berry ziet een trend, namelijk dat er geleidelijk afgebouwd wordt wat betreft de aftrek. Toen hij in 1993 begon als hypotheekadviseur, was alle hypotheekrente gewoon aftrekbaar. Ook als je je hypotheek oversloot met je autolening en andere leningen erin. “Het was een walhalla. Toen kwam 2001 waarin werd besloten dat de rente maximaal 30 jaar aftrekbaar was. Als je al voor 2001 hypotheekrenteaftrek genoot, mocht je deze tot 2031 aftrekken. Daarna niet meer.” Vervolgens was het tot 2004 niet verplicht om bij verkoop van je woning, de overwaarde in de nieuwe woning te steken. “Toen kwam de verplichting dat je ook je de verkoopwinst in de woning moest steken, want anders was dat gedeelte niet aftrekbaar. Weer een verlaging dus”, geeft Berry aan.

Een andere belangrijke wijziging vond volgens Berry plaats in 2013 rondom de hypotheken, waarin je niet jaarlijks aflost. We hebben het dan over spaarhypotheken, levenshypotheken, beleggingshypotheken en aflossingsvrije hypotheken. Bij deze hypotheekvormen los je tussentijds niets af, zodat je maximaal belastingvoordeel hebt gedurende 30 jaar. Voor nieuwe huizenbezitters waren deze vormen vanaf 1 januari 2013 niet meer aantrekkelijk, want de rente hierover was niet meer aftrekbaar. “Je kon dus alleen maar een hypotheek met een aflossingscomponent afsluiten. Dat heeft als voordeel voor huizenbezitters dat je schuld jaarlijks minder wordt. Je betaalt steeds minder rente en dus minder belastingvoordeel.” Ja, je mag nog steeds een aflossingsvrije hypotheek afsluiten, maar fiscaal wordt het dus wel ontmoedigd. Door al die wisselende regels is het in de ogen van Berry ontzettend moeilijk om straks vast te stellen hoeveel belastingvoordeel je hebt. Je moet in 2031 straks maar liefst 30 jaar terugrekenen naar 2001 om te kijken wat je belastingvoordeel is. “Dat is echt een immense klus.”

De komende jaren verwacht Berry dat er alleen maar meer afgebouwd wordt. Hij ziet 2031 als een chaotisch jaar. “Dan vervalt de eerste periode van 30 jaar, want dan zijn vanaf 2001 geteld die 30 jaar voorbij. Had je voor die tijd een hypotheek? Dan mag je niks meer aftrekken. De fiscus wil dan dat jij aantoont dat je nog recht hebt op renteaftrek, maar bewijslast is haast niet meer terug te halen.”

Wat ook meespeelt, is dat de WOZ-waardes omhoog gaan en je dus minder aftrek hebt. Rentes gaan omlaag. “Nu wordt alles opgehangen aan hypotheekrenteaftrek en maak je het ontzettend ingewikkeld.” Hij is daarom voor afschaffing, maar heeft wel een alternatief. “Bijvoorbeeld verminderde inkomstenbelasting voor huizenbezitters, zodat zij een eenmalige compensatie krijgen. Met de huidige lage rentestand is renteaftrek totaal niet meer een ding.”

Berry is dus voor het totaal afschaffen van de hypotheekrenteaftrek. Of dit er ook van komt, is nog maar de vraag. Hij heeft wel een tip voor jou om de betaalbaarheid voor nu en de toekomst goed te houden. “Zorg dat je je rente lang vastzet voor een laag percentage. Zo weet je zeker dat je de bruto maandlasten kunt betalen. Heb je dan nog belastingvoordeel? Dan is dat mooi meegenomen. Valt het weg? Dan is er geen man over boord.” Hij benadrukt dat het afschaffen van de hypotheekrenteaftrek slechts zijn mening is. “De politiek is beslissend. De belastingdienst maakt het allemaal wel steeds moeilijker en het mag juist wel wat makkelijker. Ik ben voor afschaffing met een lage rente, want je krijgt toch al vaak geen belastingvoordeel meer.”

Nu heb jij een beter beeld van de regels rondom de hypotheekrenteaftrek. Wellicht heb jij op basis van dit artikel vragen over de hoogte van jouw hypotheek of zit je met een andere vraag rondom hypotheken. Vraag dan nu vrijblijvend een oriëntatiegesprek aan met één van onze hypotheekadviseurs.